Ảnh mình chụp trong toilet tại một nhà ga Sydney.
Thay vì để cuộn giấy hướng xuống dưới để tiện kéo ra, người ta nghĩ ra cách khác, để cuộn giấy hướng lên trên, vì thế mỗi lần người dùng kéo giấy, do trọng lực kéo lại, sẽ rất khó để kéo giấy 1 mạch ra một đoạn dài, kết quả tất yếu, họ có thể tiết kiệm rất nhiều giấy chỉ với một thay đổi nhỏ. Hay ghê!
Trong tâm lý học hành vi có một khái niệm tương tự, tiếng Anh gọi là “the law of least effort”. Diễn giải đơn giản là: con người luôn có xu hướng tự nhiên lựa chọn những phương án thuận tiện, dễ dàng và tốn ít nỗ lực nhất.
Dựa vào “insight” này, chúng ta có thể áp dụng vào rất nhiều thứ thực tế trong cuộc sống, từ xây dựng văn hoá trong tổ chức, làm business đến xây dựng thói quen cá nhân.
Mình quan sát thấy nhiều người vẫn lựa chọn những điều kiện rất khó khăn để xây dựng một thói quen tốt. Như việc bắt đầu chạy bộ với việc thức dậy từ 5 giờ sáng, bắt đầu những buổi chạy rất dài vì thành tích lý tưởng, đáng để tự hào. Cuối cùng, đa số không lâu sau đó đều từ bỏ khi động lực những ngày đầu không còn. Vấn đề ở đây, không phải ở lòng quyết tâm hay thiếu động lực, mà đơn giản là bạn chọn chiến lược không phù hợp.
Có một cách đơn giản hơn trong việc xây dựng thói quen tốt, đó là thay đổi môi trường xung quanh. Gỡ bỏ bớt những rào cản để thói quen đó diễn ra dễ dàng hơn, một cách rất tự nhiên.
Ngược lại, với những thói quen không tốt, thay đổi môi trường, tạo thêm những rào cản, làm cho nó khó khăn hơn, thói quen đó sẽ dễ dàng hơn để loại bỏ.
Khi bạn còn tỉnh táo và rất lý chí, hãy đặt điện thoại ra thật xa trước khi đi ngủ, nếu muốn từ bỏ thói quen lướt điện thoại ban đêm.
Bạn có thể cất cái remote tivi, để một nơi không thuận tiện, nếu bạn muốn dừng lại thói quen xem tivi quá nhiều.
Phân tích từng bước nhỏ trong thói quen của mình, xóa bỏ hoặc thiết lập thêm rào cản để hành vi đó diễn ra dễ dàng, hoặc khó khăn hơn.
Tương tự như một ý nhỏ trong cuốn Atomic Habits, thay đổi môi trường là một trong những phương pháp để thay đổi thói quen, thay vì chỉ trông chờ vào động lực hay ý chí.